مقدمه
معضلات محیطزیستی یکی از موضوعات مهم و زندهی دنیای امروز است. افزایش جمعیت انسانها، توسعهی صنعت و گسترش مصرفگرایی منجر به ایجاد تغییرات زیادی در طبیعت شدهاست؛ برداشت بیرویه از منابع طبیعی (معادن، منابع آب و انرژی، جنگلها، محصولات گیاهی و دامی و…)، تولید حجم وحشتناک زیادی از پسماند بدون تمرکز بر چرخهی بازیافت، آلودهشدن آب، هوا و خاک و بسیاری از موضوعات دیگر، ادامهی حیات بر روی این کرهی خاکی را با خطرات جدی روبهرو کردهاست تا حدی که طبق نتیجهی پژوهشها، انسانها تنها 10 سال فرصت دارند تا با تغییر در رویهی خود بتوانند مانع از خلق فجایع جبرانناپذیر زیستمحیطی شوند.
یکی از مهمترین راهکارها برای تغییر شرایط، تمرکز بر روی آموزش، آگاهسازی و فرهنگسازی است. به نتیجه رسیدنِ این راهکار بسیار زمانبر است و به تلاش مداومی نیاز دارد اما اثرات عمیقتر و ماندگارتری به همراه دارد.
ایدهی برگزاریِ اولین مرحله از سلسله همایشهای ((مسیر سبزآفرینی)) برخاسته از همین تفکر است. این برنامه با همکاری دوستانِ سبزِ انجمن دوستداران محیطزیست دانشگاه صنعتی شریف برگزار میشود. تلاش است در این سلسله همایشها نقاط تلاقی صنعت، فرهنگ و محیطزیست مورد بحث و بررسی قرار گیرد و به بررسی راهکارهای موجود پرداخته شود.
جزییات برنامه
برای اولین مرحله از این همایش تصمیم بر آن شد تا با دعوت از شرکتها و موسسات فعال در حوزهی محیطزیست، فعالین محیطزیستی و اساتید این حوزه، بتوانیم از جوانب مختلف نگاهی به دغدغهها و راهکارهای این حوزه بیاندازیم. در همین راستا افراد زیر بهعنوان سخنران برای حضور در برنامه دعوت شدهاند.
- دکتر اسماعیلی بیدهندی، عضو هیئت علمی دانشکدهی محیطزیست دانشگاه تهران
- محمدمهدی معماریان، ریاست هیئت مدیرهی موسسهی مانیز
- امین شجاعی، ریاست هیئت مدیرهی شرکت آپام
- حامد مازندرانیزاده، مدیرعامل شرکت رینو
- علی بیتاژیان، مدیر انجمن هوای پاک کندو
بخشی ابتدایی از برنامه به پانلهای کوتاهمدتی اختصاص دارد که طی آن هر سخنران به توضیح حوزهی کار خود خواهد پرداخت. در ادامهی برنامه پرسشوپاسخی بین مجری برنامه، مخاطبین و مدعوین شکل خواهد گرفت.
در پایان برنامه، با میوه، شیرینی و چای از شرکتکنندگان پذیرایی خواهد شد (این پذیرایی خود بهصورتی طراحی خواهد شد که کمترین پسماند ممکن طی برنامه تولید شود)
معرفی مدعوین و سخنرانان
امین شجاعی، رئیس هیئت مدیرهی مجموعهی آپام
امین شجاعی بنیانگذار و رییس هیات مدیرهی مجموعهی آپام است. تحصیلات آقای شجاعی کارشناسیارشد صنایع است. ایشان دارای چند تخصص در حوزههای علم و هنر (multidisciplinary scienceartist) هستند و بهدنبال بررسی آسیبهای شبکهی زندگی و ارتباط آن با زندگی انسان میباشند.
آپام یا آپام نبات ایزدبانوی نگهبان آبها از اساطیر ایران باستان است، صاحب اسبی تیزرو است، نام او در اوستا آمده است و او را بهعنوان سرچشمهی آبهای زمین ستایش کردهاند. این مجموعه فعالیت خود را از سال ۱۳۹۹ در حوزهی ارزیابی و جبران کربن شروع کردهاست. یکی از مهمترین پروژههای مجموعه آپام، جنگلکاری در نقاط مختلف کشور است و تا به امروز در جنگلهای زاگرس، هیرکانی و حرا پروژهای جنگلکاری را کلید زدهاست. آپام به نوعی بازار کربن است که با مشارکت سازمان محیطزیست و از طریق پلتفرم خود کربن خریداری میکند. هدف آپام از پروژههای درختکاری کاشت ۱۰ میلیون درخت است.
محمدمهدی معماریان، متولد ۱۳۶۰، در سن ۱۸ سالگی برای تحصیل در رشتهی مهندسی مکانیک در دانشگاه شریف از شهر بجنورد به تهران آمد. فعالیتهای محیطزیستی خود را از گروه کوه دانشگاه شریف شروع کرد و از این طریق به این نوع فعالیتها علاقهمند شد. در یکی از پروژههای تدریس به بچههای بیسرپرست و بدسرپرست با همسر خویش (نسیم یادگار) آشنا شد. ایشان هم مثل آقای معماریان بجنوردی بودند اما خانم یادگار در دانشگاه تهران تحصیل میکردند و فعالیتشان در حوزهی توانمندسازی زنان در حوزههای اجتماعی بود. هر دو تصمیم گرفتند برای مقطع کارشناسیارشد رشتهی کارآفرینی اجتماعی در دانشگاه تهران را انتخاب کنند.
در آن دوره بر خلاف بسیاری از دوستانشان که مهاجرت کردند، تصمیم گرفتند در ایران بمانند و به ایدههایی بپردازند که به بهبود اوضاع کشور کمک میکند. در همین راستا بود که تصمیم گرفتند به آنچه که بهعنوان کارآفرینی اجتماعی در دانشگاه، در درسهای نظری آموخته بودند جامهی عمل بپوشانند. در ابتدا تلاش کردند مانند افرادی که به شرکتها مشاورههای مدیریتی میدهند، به مؤسسهها، انجمنها و گروههای مردمنهاد مشاورهی کارآفرینی اجتماعی … بدهند؛ اما این طرح ناموفق بود.
تا آنکه در دههی ۹۰، همزمان با ورودشان به مقطع دکتری، تصمیم گرفتند یک پروژهی عملیاتی در حوزهی کارآفرینی اجتماعی اجرا کنند و به جامعهی ایران نشان دهند این رشته (کارآفرینی اجتماعی) چه گشایشهایی میتواند برای کشور داشته باشد. این بود که دغدغهها و ایدههایی را که در حوزههای محیط زیست، زنان و تدریس به بچههای بیسرپرست و بدسرپرست داشتند در هم آمیختند و یک محصول اجتماعی تحت عنوان کیسههای پارچهای دوستدار محیطزیست تعریف کردند که هم از نظر ظاهری جذاب باشد، هم بهراحتی در دسترس باشد، هم قیمت و کیفیت مناسبی داشته باشد و توسط زنان سرپرست خانوار تولید شود. و بدینگونه بود که مؤسسهی مانیز متولد شد.
مانیز در حال حاضر ۱۵۰ نفر پرسنل دارد و تا به امروز توانستهاست بیش از ۴ میلیون کیسهی پارچهای تولید کند. آقای معماریان معتقد است با وجود آنکه آگاهی مردم نسبت به استفادهی کمتر از پلاستیک، در مقایسه با ۱۰ سال پیش بالاتر رفتهاست و باید تلاش کرد که آگاهی اجتماعی باز هم بالاتر رود، ولی در کنار این موضوع نیاز است امکانات مادی و مالی مناسبی برای تغییر رفتار و رویکرد مردم ایجاد شود و گاهی این ایجادِ امکان حتی از آگاهیرسانی نیز مهمتر است؛ زیرا اگر مردم نسبت به استفادهی کمتر از پلاستیک و ظروف یکبار مصرف آگاهتر شوند ولی گزینههای جایگزین با قیمت و کیفیت مناسبی نداشته باشند، این آگاهی اثربخش نخواهد بود. لذا یک کنشگر فرهنگی باید تلاش کند تا امکانی را فراهم کند که باعث تغییر در رفتار و فرهنگ جامعه شود. مانیز خود با تولید یک جایگزین ارزان و باکیفیت در همین مسیر قدم برداشتهاست.
دورنمای این مؤسسه برای آینده این است که با تکیه بر فرهنگسازی، صنعت مدُ و… استفاده از کیسههای پارچهای در کشور همهگیر شود. مؤسسهی مانیز در راستای تحقق این دورنما پروژهای را در میادین میوه و ترهبار کلید زدهاست تا در این میادین از کیسههای پارچهای مانیز بهجای کیسههای پلاستیکی استفاده شود.
دکتر مهدی اسماعیلی بیدهندی، عضو هیئت علمی دانشکدهی محیطزیست دانشگاه تهران
- تهیه و شناسایی فهرست کالاهای دارای پسماند خطرناک
- تهیهی طرح جامع پسماند برای استان کرمان
- تهیهی مطالعات امکانسنجیِ فنی-اقتصادی بازچرخانیِ فاضلاب شهر بندرعباس
- بررسی و تعیین ویژگیهای تصفیهخانههای آبشیرینکُن استان هرمزگان
- شناسایی عوامل مولدِ بو در تصفیهخانههای فاضلاب و ایستگاه پمپاژ شهر بندرعباس و ارائهی راهکار جهت رفع این معضل
ایشان تاکنون، فعالیتهای گستردهای در حوزههای مختلف از تعیین نواحی حساس زیستمحیطی گرفته تا پروژههای اجرایی در زمینهی مدیریت محیطزیست، داشتهاند و بهعنوان مشاور، در پروژههای مختلف با نهادها و سازمانهای مختلف همکاری داشتهاند. از دیگر فعالیتهای ایشان میتوان به همکاری در تولید محتوهای آموزشی و فرهنگی و همچنین همکاری با رسانهها در حوزهی محیطزیست اشاره کرد.
علی بیتاژیان دانشآموختهی مقطع کارشناسیارشد در رشتهی مدیریت محیطزیست است. عشق و علاقه به محیطزیست و طبیعت از سنین کودکی در دل او شکل گرفتهاست. او همواره به مسائل محیطزیستی علاقهمند بوده و این علاقه باعث تبدیلشدن وی به یک کنشگر در حوزهی مسائل محیطزیستی شدهاست. فعالیتهای ایشان را میتوان به سه دوره کنشگری تقسیم کرد.
- ایشان در ابتدا به کنشگری با تمرکز بر روی زندگی شخصی خود پرداختهاست؛ مانند انتشار محتوا در شبکههای اجتماعی و گفتوگو با اطرافیان و نظافت محیط و جمعآوری زبالهها.
- در ادامه بهعنوان عضوی از NGOها در حوزهی محیط زیست فعالیت کرده و با افراد علاقهمند در این حوزه همکاری داشتهاند.
- آخرین فعالیت ایشان، تأسیس انجمن هوای پاک کندو (KandooNGO) بودهاست. این انجمن به مبارزه با آلودگی هوا در کشور پرداخته و بر آموزش و فرهنگسازی در زمینهی مسائل محیطزیستی تمرکز دارد و به روشهای مختلف عوامل آلودگی هوا و راههای کاهش آن را به افراد آموزش میدهد.
آقای بیتاژیان امیدوار است که در آینده، با جذب متخصصین و فعالان محیط زیست، بتواند تاثیرگذاری بیشتری در افزایش سطح آگاهی مردم دربارهی خطرات آلودگی هوا داشته باشد و به ارتقای سطح سلامتی جامعه کمک کند.
دکتر حامد مازندرانیزاده، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت رینو و عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی قزوین است. ایشان تحصیلات دانشگاهی خود را در رشتهی مهندسی عمران از دانشگاه امیرکبیر آغاز کردند و در مقاطع کارشناسیارشد و دکترا در رشتهی مدیریت منابع آب از دانشگاه علم و صنعت به پایان رساندند. ایشان همچنین دارای مدرک کارشناسیارشد در رشتهی مدیریت کسبوکار (MBA) از سازمان مدیریت صنعت نیز هستند.
شرکت رینو در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ با تلاش هستهای کوچک از افراد دغدغهمند در دل دانشگاه بینالمللی قزوین متولد شد. هدف از تشکلیل این گروه مدیریت پسماندهای الکترونیکیِ قابل بازیافت و حفظ محیطزیست از خطرات ناشی از آن بود؛ طبق گفتهی دکتر مازندرانیزاده پسماندهای الکترونیکی با وجود آنکه تنها ۲درصد از حجم کل پسماندها را تشکیل میدهند، ولی منشا ۷۰درصد از آلودگیهای ناشی از رهاسازی پسماند در طبیعت هستند.
رینو کار خود را با آگاهیبخشی به دانشجویان و اساتید و فعالیت در دانشگاه آغاز کرد و تا به امروز توانستهاست با برگزاری رویدادهای مختلف و همچنین برگزاری جشنوارهای برای مدارس در سطح استان قزوین، تاثیرات شایان توجهی را در زمینهی بازیافت پسماندهای الکترونیکی و حفاظت از محیطزیست برجای بگذارد.
زمان و مکان برگزاری
این برنامه روز چهارشنبه، 1 آذر، ساعت 3 تا 5 در سالن همایشات جابربنحیان در دانشکدهی شیمی در دانشگاه صنعتی شریف برگزار خواهد شد. افراد علاقهمند به شرکت در همایش بعد از تکمیل فرم ثبتنام و دریافت تاییدیهی ثبتنام، میتوانند در همایش شرکت کنند و باید نیمساعت قبل از شروع برنامه در دانشکدهی شیمی حضور پیدا کنند. هماهنگیهای لازم برای حضور افرادی که دانشجوی دانشگاه شریف نیستند با حراست دانشگاه به انجام خواهد رسید.
برای ورود به دانشگاه میتوانید به در اصلی (خیابان آزادی، نزدیک به ایستگاه بیآرتی شریف و ایستگاه متروی حبیبالله) و یا درِ شمالی (واقع در خیابان قاسمی و نزدیک به دانشکدهی مهندسی انرژی و ایستگاه متروی شریف) مراجعه کنید.
ثبتنام
در صورت داشتنِ هرگونه سوالی میتوانید با اکانت تلگرامیِ زیر در ارتباط باشید.